5- Arazinin
Kiralanması
1. Cabir b. Abdullah
- - (-)
16029 (1)- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) araziyi kiraya vermeyi
yasaklamıştır.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Nesai (7/48) rivayet etti.
16030 (2)- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa veya ekmeye gücü yoksa onu kardeşine
(ekmek üzere) karşılıksız olarak versin. Onu kiraya vermesin. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(2340, 2632), Müslim (3916-9), İbn Mace (2451, 2454 ) ve Nesai (7/36) rivayet
ettiler.
16031 (3)- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa veya ekmeye gücü yoksa onu Müslüman
kardeşine (ekmek üzere) karşılıksız olarak versin. Onu kiraya vermesin.''
[Sahih]
16032 (4)- Cabir der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında zirai ortakçılık yapar, hurma
ve benzeri şeyler elde ederdik. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Arazisi olan onu eksin veya kardeşine ektirsin. Bunları yapmayacak olura o
araziyi bıraksın'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(3923) rivayet etti.
16033 (5)- Cabir der ki:
Bazılarının ihtiyaç fazlası arazileri vardı ve bunları üçte bir, dörtte bir ve
yarı yarıya mahsul karşılığı kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Arazisi olan ya onu eksin veya kardeşine (ekmek üzere) versin,
Eğer bunları yapmayacaksa onu (kiraya vermeyip boş bırakarak) elinde tutsun''
buyurdu.
[Sahih]
16034 (6)- Hemmam der
ki: Benim bulunduğum bir ortamda Süleyman b. Yesar, Ata'ya şöyle dedi: Cabir
sana, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in taze hurma ile kuru hurmanın
karıştırılmasından ve kuru üzümle kuru hurmanın karıştırılmasından elde edilen
içeceği yasakladığını rivayet etti mi?" diye sorunca, Ata:
"Evet" cevabını verdi. Bunun üzerine Süleyman b. Musa şöyle dedi:
"Ben de Cabir'in sana Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu söylediğine şahitlik ederim: ''Arazisi olan ya onu eksin veya
kardeşine ektirsı'nı onu kiraya vermesin, '' Ata: "Evet" karşılığını
verdi.
[Sahih]
16035 (7)- Cabir b.
Abdillah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi
olan onu eksin, eğer ekemiyorsa kardeşine ektirsin, Eğer böyle de yapmazsa onu
(boş) bıraksın ve kiraya vermesin'' buyurdu.
[Sahih]
16036 (8)- Cabir b.
Abdullah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi
olan ya onu eksin veya kardeşine ektirsin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(3925-6) rivayet etti.
16037 (9)- Cabir b.
Abdullah der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazinin kiraya
verilmesini yasakladı." Bir adam bunu İbn Ömer'e zikredip: "Ben,
Cabir'in oğlunun bir araziyi muhabere (ürünün beHi bir miktarını vermek
şartıyla) usulu kiralamak istediğini gördüm" deyince, İbn Ömer: "Şuna
bakın! Babası Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazinin kiraya
verilmesini yasakladığını söylerken bu, muhabere usulu arazi kiralamak
istiyor" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(7/48) rivayet etti.
16038 (10)- Cabir b.
Abdullah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi
olan ya onu eksin veya müslüman kardeşine ektirsin, kiraya vermesin'' buyurdu.
[Sahih]
16039 (11)- Cabir b.
Abdillah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İhtiyaç
fazlası arazisi veya suyu olan ya onu eksin veya kardeşine ektirsin. Onu satmayın''
buyurdu. Süleym b. Hayyan der ki: Said'e: "Onu satmamaktan kasıt kiraya
vermemek mi?" diye sorduğumda: "Evet" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(3922) rivayet etti.
2. Rafi b. Hadıc
- - (-)
16040 (1)- İbn Ömer der ki:
Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralardık ve bunda bir sakınca
görmezdik. Rafi b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu
yasakladığını ileri sürünce böyle yapmayı bıraktık.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (3935), Ebu. Davud (3389), İbn Mace (2450) ve Nesai (7/48) rivayet
ettiler.
16060 (21)'de tekrar
edecektir.
16041 (2)- Rafi b. Hadic
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize faydalı olan bir şeyi
yasakladı. Allah'a itaat ve Resulüne itaat bizim için dafa faydalıdır. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa
ekmesi için kardeşine versin'' buyurdu. Ebu Abdirrahman der ki: Babam:
"Said, İbn Abdirrabman ez-Zübeydi'dir ve Süfyan es-Sevrı ve Hakkam ondan
rivayette bulunmuştur" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
5/22 (2340), Müslim 3/1177 (1540) ve Nesai 7 /34 (3865) rivayet ettiler.
16042 (3)- Rafi b. Hadic
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında halk, su
arklarıyla ve yağmurla sulanan tarlalarını, bir miktar ürün ve saman
karşılığında kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
tarlaların bu şekilde kiralanmasını kerili görüp yasakladı. Rafi: "Bu
tarlaları dirhem ve dinar karşılığı kiralamakta sakınca yoktur" demiştir.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/258 (3392) ve Nesai 7/43 (3899) rivayet ettiler.
16055 (16Yda tekrar
edecektir.
16043 (4)- Mücahid
bildiriyor: Rafi b. Hadic: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakl
karşılığı araziyi kiraya vermeyi yasakladı" deyince, ben: "Hakl
nedir?" diye sordum. Rafi: "üçte bir ve dörtte bir pay karşılığı
kiraya vermektir" cevabını verdi. İbrahim( -i Nehai) bunu duyunca, üçte
bir ve dörtte bir pay karşılığı kiraya vermeyi mekruh gördü, boş arazirıirı ise
para karşılığı kiralanmasında sakınca görmedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai 7/38
(3882) rivayet etti.
16044 (5)- Nafı der ki:
İbn Ömer tarlaları kiralardı. Rafi b. Hadic'in bu konuda Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) hadis rivayet ettiğini öğrenince, Eblat denilen yerde olan
Rafi'nin yanına gitti ve hadisi ona sordu. Rafi, ona Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in tarlaların kiralanmasını yasakladığını söyleyince,
Abdullah tarla kiralamayı bıraktı.
İbn Numeyr'in
rivayetinde: "(Nafı der ki) İbn Ömer, Rafi'nin yanına gidince ben de
onunla gittim" ibaresi geçmiştir. (Abdullah b. Ahmed der ki) Babam'daki
rivayette aynı şekildedir. Muhammed b. Ubeyd ise bu hadisi: "İbn Ömer,
Rafi'nin yanına gidince ben de onunla gittim" şeklinde aktarmıştır.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(7/47) rivayet etti.
16045 (6)- Rafi b.
Hadic'in oğlu der ki: Babam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanından geldi ve: "Bu gün Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize
faydalı bir şeyi yasakladı. Ama Allah'a ve Resulüne itaat bizim için daha
faydalıdır. Bizi, mülkiyetine salıip olduğumuz veya birisinin karşılıksız
olarak ekmemiz için verdiğinin dışındaki bir toprağı ekmeyi yasakladı.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Eb!
Şeybe (6/347) ve Ebu Davud (3397) rivayet ettiler.
16046 (7)- Rafi b. Hadic
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında tarlalarımızı üçte
bir, dörtte bir pay ve(ya) belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya verirdik.
Bir gün amcalanmdan bir adam geldi ve şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bizim için faydalı olan bir şeyi yasakladı. Allah'a ve
Resulüne itaat bizim için yasakladığı bu şeyden daha hayırlıdır. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlalarımızı üçte bir, dörtte bir pay ve(ya)
belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya vermemizi yasakladı. Tarla salıibine
de ya tarlasını ekmesini veya ektirmesini emredip, kira ve benzeri şeyler
karşılığında verilmesini mekruh gördü."
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1548:113) ve Nesai (7/41-2) rivayet ettiler.
16047 (8)- İbn Ömer der
ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralamakta bir
sakınca görmezdik. Geçen yıl Rifı b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."
[Sahih]
16048 (9)- Silim b.
Abdillah bildiriyor: Abdullalı b. Ömer: "Ey İbn Hadic! Arazi kiralamasıyla
ilgili olarak Allah'ın Resulü'nden ne anlatıyorsun?" diye sorunca, Rafi
şöyle cevap verdi: "Bedir savaşına katılan iki amcamın, ev halkına,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazi kiralamayı yasakladığını
anlattıklarını duydum."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(4012-3), Müslim (5/22), Ebu Davud (3394) ve Nesai (7/44) rivayet ettiler.
16049 (10)- Rifı b.
Hadic'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakI
karşılığı araziyi kiraya vermeyi yasakladı. Hakem: "HakI, araziyi üçte bir
ve dörtte bir pay karşılığı kiraya vermektir" demiştir.
[Sahih]
16050 (11)- Rafi b.
Hadic der ki: "Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazinin nakit
parayla veya üçte bir ya da dörtte bir pay karşılığı kiralamnasını
yasaklamıştır."
[Zayıf]
Diğer tahric: Tirmizi
(1384) rivayet etti.
16051 (12)- Zühri der ki:
Salim b. Abdullah'a, tarlaların kiralamnasının hükmünü sorduğumda, şöyle
karşılık verdi: Rafi b. Hadic, Abdullah b. Ömer'in yanında bana şöyle dedi:
"Bedir savaşına katılan iki amcam, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in tarlaların kiraya verilmesini yasakladığını söylediler."
[Sahih]
16052 (13)- Nafi
bildiriyor: İbn Ömer, Rafi'nin, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
arazi kiralamayı yasakladığını rivayet ettiğini duyunca, beraber yanına gittik
ve İbn Ömer ona bu konuyu sordu. Rafi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) tarlaların kiralanmasını yasakladı" deyince, İbn Ömer tarla
kiralamayı bıraktı. Kendisine bu konu sorulunca da: "İbn Hadic,
Resuıunalı'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların kiralanmasını yasakladığını
iddia ediyor" derdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1547) ve Nesai (7/46) rivayet ettiler.
16053 (14)- Rafi b.
Hadic'in azatlısı Ebu'n-Necaşi der ki: Rafi'ye, tarlanın kiralanmasının hükmünü
sordum ve: "Bir tarlam var. Onu kiraya vereyim mi?" dedim. Rafi şöyle
cevap verdi: "Onu hiçbir şey karşılığı kiraya verme. Resuıunalı'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: ''Tarlası olan onu
eksin, eğer ekmezse, kardeşine ektirsin. Eğer bunu da yapmazsa onu (boş)
bıraksm. '' Ben: "Eğer tarlamı birine verirsem ve o da ekerse, sonra bana
samanından bir miktar gönderirse ne yapayım?" diye sorunca, Rafi:
"Ondan hiçbir şey saman bile alma" dedi. Ben: "Ona şart
koşmamışsam, adam bana bunu hediye etmişse ne yapayım?" diye sorunca ise:
"Ondan bir şeyalma" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(559), Müslim (1385) ve İbn Mace (687) rivayet ettiler.
16054 (15)- İbn Ömer der
ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralamakta bir
sakınca görmezdik. Rafi b. Hadic Resuıunah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."
[Sahih]
16055 (16)- Rafi b.
Hadic bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında halk, su
arklarıyla ve yağmurla sulanan tarlalarını, bir miktar ürün ve saman karşılığında
kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların bu
şekilde kiralanmasını kerili görüp yasakladı. Rafi: "Bu tarlaları dirhem
ve dinar karşılığı kiralamakta sakınca yoktur" demiştir.
[Sahih]
16056 (17)- Hanzale b.
Kays bildiriyor: Rafi b. Hadic: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
tarlaların kiraya verilmesini yasakladı" deyince, ben: "Altın ve
gümüş karşılığı da mı?" diye sordum. Rafi: "Hayır. ürünün bir kısmı
karşılığında kiralanmasını yasakladı. Altın ve gümüş karşılığı kiralanmasında
ise sakınca yoktur" cevabını verdi.
[Sahih]
16057 (18)- Hanzale b.
Kays'ın bildirdiğine göre Rafi b. Hadic şöyle dedi: "Amcamın anlattığına
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında arazilerini, su
kanalının kenarında biten şeyler ve ekin sahibinin istisna ettiği bir miktar
karşılığında kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu
yasakladı." Hanzale der ki: Rafi'ye: "Dinar ve dirhem karşılığı
kiralanmasının hükmü nedir?" diye sorunca: "Dinar ve dirhem karşılığı
kiralanmasında bir sakınca yoktur" cevabını verdi.
[Sahih]
16058 (19)- Rafi b.
Hadic der ki: Amcam Zuhayr b. Rafi benimle karşılaşınca: "Yeğenim!
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizim için faydalı olan bir şeyi bize
yasakladı" dedi. Ona: "O nedir ey amca?" diye sorduğumda:
"Sırar denilen yerdeki tarlalarımızı kiraya vermemiz i yasakladı"
karşılığını verdi. Ona: "Amcacığım! Bu konuda bize düşen Allah'ın Resulüne
itaat etmektir" dediğimde, amcam şöyle devam etti: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne karşılığında kiraya veriyorsunuz?'' diye
sorunca: ''Küçük bir su kanalını bize bırakması ve birkaç sa' arpa
karşılığında'' dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Böyle
yapmayın! Onları ya siz ekin ya da ekmesi için (karşılıksız) başkasına verin''
buyurdu." Daha sonraları Sırar'daki o tarlalarımızı sattık.
Abdullalı b. Ahmed der
ki: Babama, Rafi' b. Hadic'in bu yöndeki hadisleri bazen direkt Nebiimizden
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), bazen de amcalarından rivayet etmesi konusunu
sorduğumda: "Hepsi de Sahih hadislerdir. Ancak benim en çok beğendiğim
Eyyub kanalıyla gelen rivayettir" dedi.
16059 (20)- Nafi, İbn
Ömer'den bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında
arazilerin, ark kenarlarındaki, ırmak başlarındaki ve ekinden (belirli) bir
kısmı kendilerinde kalmak üzere kiraya verildiğini biliyorum. (Nafı der ki)
Miktarın ne kadar olduğunu ise bilmiyorum. İbn Ömer, Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer,
Hz. Osman zamanında ve Muaviye'nin emirliğinin ilk yıllarında tarlasını kiraya
veriyordu. Muaviye'nin emirliğinin son zamanlarında, Rafi b. Hadic'in,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını rivayet ettiğini
öğrenince, beraber yanına gittik ve İbn Ömer, Rafi'ye bunu sordu. Rafi: "Evet.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazilerin kiraya verilmesini
yasakladı" deyince, İbn Ömer de arazisini kiraya vermeyi bıraktı. Artık
İbn Ömer tarlasını kiraya vermez di ve kendisine bu durum sorulduğunda:
"İbn Hadic, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazilerin kiraya
verilmesini yasakladığını iddia ediyor" cevabını verirdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(5/18-19), Müslim (1/453) ve Ebu Davud (3/268) rivayet ettiler.
16060 (21)- İbn Ömer der
ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralardık ve bunda
bir sakınca görmezdik. Rafi b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."
[Sahih]
16061 (22)- Nafi
bildiriyor: İbn Ömer, Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer, Hz. Osman zamanında ve
Muaviye'nin hilafetinin ilk yıllarında tarlasını kiraya veriyordu. Hatta
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında da kiraya veriyordu
diyebilirim. Muaviye'nin emirliğinin son zamanlarında, Rafi b. Hadic'in bir
hadis rivayet ettiğini öğrenince, beraber yanına gittik ve İbn Ömer, Rafi'ye
bunu sordu. Rafi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazilerin
kiraya verilmesini yasakladı" deyince, İbn Ömer de arazisini kiraya
vermeyi bıraktı. İbn Ömer'e ne zaman bu durum sorulsa: "İbn Hadic,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazilerin kiraya verilmesini
yasakladığını iddia ediyor" cevabını verirdi.
[Sahih]
3. Rafi b. Hadıc'in
amcası
- - (-)
16062- Rafi b. Hadic der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında arazilerimizi, üçte bir,
dörtte bir veya belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya verirdik. Amcalanmdan
biri yanımıza gelip şöyle dedi: "Resulullah bizim için faydalı olan bir
şeyi yasakladı. Hz. Nebie itaat etmek bizim için daha yüce ve faydalıdır."
Biz: "Neyi yasakladı?" diye sorunca ise şöyle cevap verdi: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Tarlası olan onu eksin veya
kardeşine ektirsin. O tarlayı üçte birı dörtte bir veya belli bir miktar
yiyecek karşılığı kiraya vermesin. '' Katade: "Bu kişi, Rafi'nin amcası
Zahir (b. Rafi b. Adiy)'dir" demiştir.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1584:113), Ebu Davud (3395), İbn Mace (2465) ve Nesai (7/42) rivayet ettiler.
4. Rafi b. Rifaa
- - (-)
16063- Tank b.
Abdirrahman el-Kureşi der ki: Rafi b. Rifaa, Ensar'ın meclisine geldi ve şöyle
dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu gün, yaşantımızda bize
faydalı olan bir şeyi yasakladı. Arazilerimizi kiraya vermemizi yasakladı ve:
"Tarlası olan onu eksin veya kardeşine ektirsin ya da boş bıraksın''
buyurdu.
[Zayıf]
Diğer tahric: Ebu Davud
(3426) rivayet etti.